Köpeklerin ömürlerini tahmin etmek genelde tecrübelerle alakalı olsa da günümüzde artık köpekler için 15 yaşa ulaşmış köpek sayısı giderek artmaktadır. Daha önceleri 10-12’li yaşlar köpek ömrü için tahmin edilen yaş ortalaması olsa da doğru bakım besleme ile bu ortalama 15-20’lere kadar yükselmiştir. En yaşlı köpek listesinde Minus isimli Polonya’da yaşayan melez bir ırk bu gün 38 yaşındadır.
Köpeklerde yaşlanmayı etkileyen faktörlerin başında genetik, ilaç kullanımı, sağlıksız beslenme, olumsuz bakım şartları yer almaktadır. Küçük ırkların ömürleri daha uzunken iri ve dev ırkların yaşam sürelerdi daha kısadır.
Köpeklerde doğru beslenme yavruluk, gençli döneminde olduğu kadar yaşlılık döneminde de oldukça önemlidir. Doğru beslenme yaşlanmayı geciktirdiği gibi aynı zamanda yaşlılık dönemindeki gereksinimler de değişmektedir. Bu sebeple yaşlılık döneminde ihtiyaç duyulan besin gereksinimlerine göre diyetler hazırlanmıştır ve bu mamalar genellikle 7 yaş ve üzeri köpekler için uygundur.
Yaşlı köpek mamaları genelde hareketliliği azalan köpekler için düşük kalori içermelerinin yanında Sodyum (Na) ve potasyum (K) oranları düşürülerek kalp ve böbrek sağlığına katkı sağlamaktadır. esansiyel yağ asitleri, vitamin ve mineral düzeyleri arttırılarak azalan emilimler yüzünde vücut gereksinimlerine göre ayarlanmaktadır.
İleri yaşa bağlı artan eklem rahatsızlıklarının önüne geçmek ve kaliteli bir yaşam sürmeleri için eklem sağlığını direk ilgilendiren katkı maddeleri de içermelidir. Bu sebeplerden dolayı yaşı ileri bir köpeğe sahipseniz veteriner hekimlerin önerdiği bir yaşlı köpek mamasına başlamanızda kesinlikle fayda vardır.
İlerleyen yaşlarda yorulan vücut artık daha kolay hastalıklara davetiye çıkarmaktadır. Burada köpek sahibinin gözlemleri oldukça önemlidir. Yaşla birlikte artan hastalık riskleri köpek sahibinin rutin birkaç gözlemi ile erken fark edilirse tedavi şansı daha yüksek olacaktır.
Örneğin deri üzerinde daha önceleri rastlamadığınız bir şişlik erken fark edilirse belki de bir deri tümörünün erken teşhisini ve daha kolay bir tedavi sürecine neden olacaktır. İlerleyen yaşlarda daha az dikkatimizi çeken dişler, gözler genital bölgeler sık gözlemlenmeli ve anormallik hissedildiğinde hemen hekiminize başvurmalısınız.
Erken teşhisin hayat kurtardığı günümüzde rutin aşılama ve muayenelerin yanında 7 yaşından itibaren yıllık kan tahlilleri köpeğinizin uzun ömürlü olmasına yardımcı olacaktır. İlerleyen yaşla birlikte görülen metabolik rahatsızlıkların teşhisinde erken davranmak için kontrol tahlilleri esastır. Özellikle karaciğer, böbrek hastalıkları ve şeker hastalığı için bu rutin testlerin en azından yılda bir kez yaptırılması fayda sağlayacaktır.
Yaşlı köpeklerde sık görülen rahatsızlıklar.
Kalp Hastalıkları
Yaşlı köpeklerde en sık görülen rahatsızlıkların başında kalp rahatsızlıkları gelmektedir. Özellikle ilerleyen yaşlarda kalp kapakçığı problemleri en sık görülenlerdendir. Yıpranan ve doğru çalışmayana kapakçıklar kan basıncı problemlerine neden olur ki bu durum zamanla akciğer ödemlerine sebep olarak solunum sisteminin de zarar görmesiyle sonuçlanır.
Halsizlik, öksürük heyecanda ve eforda şekillenen derin solunum kalp problemlerinin belirtisi olabilir. Özellikle kapı çalması ya da köpeğin sevdiği birini gördüğünde heyecanlanmasının ardından görülen öksürük kalp problemlerindeki önemli bir bulgudur.
Genelde kalp problemleri ile birlikte başlayan solunum problemlerinin teşhisinde röntgen, EKG, Ultrasonografi ve kan tahlilleri teşhisin konulmasında başvurulacak yöntemlerdendir.
Kas ve Eklem Problemleri
İleri yaşa bağlı özellikle iri ırklarını baş belası eklem sızılarıdır. Zayıflayan kaslar bozulan kalp ve dolaşım bozuklukları ile birlikte hareketsiz bir yaşamın başlaması ile eklem sağlığı da zamanla bozulmaktadır. Hareketsizliğe bağlı olarak artan kiloların ekleme yaptığı baskı ile zaman içerisinde artritis denilen eklem deformasyonları baş gösterir.
Yaşlanmaya bağlı olarak eklem üzerindeki kayganlık giderek pürüzlü bir hal almaktadır. Eklemler üzerindeki kayganlığı sağlayan sıvınında ilerleyen yaşlarda azalması ile sürtünme artar. Bu durum hareket sırasında eklemlerde ağrıya sebep olur. Zamanla eklem şişerek sertleşir ve daha da artan arılara neden olur ki bu durum giderek şiddetlenir. Azalan hareketlilikle artan kilolar ekleme daha fazla baskı yapacaktır. Ve bu kısır döngü köpeğinizin hızlı yaşlanmasına neden olacaktır.
Tedbir amaçlı neler yapılabilir? Sorusunun cevabı en başta köpeğinizi ideal kiloda tutmak olmalıdır. Günlük egzersizlerden asla vazgeçilmemeli sporun önemi unutulmamalıdır. Eklem içi sıvı miktarını arttıran ve eklem yüzeyinin onarılmasına etkin rol oynayan yem katkı maddeleri kullanılması hekimlerce tavsiye edilmektedir.
Deri ve Tüy Problemleri
Deri ve tüy sağlığını etkileyen birçok faktör vardır. Hormonlar, besinsel faktörler metabolik rahatsızlıklar, dolaşım sistemi problemleri ve stres en başta sıralayabileceğimiz faktörlerdir.
Hormonel değişimler ileri yaşlarda görülmektedir bu durum tüy kayıplarına neden olmaktadır. Özellikle ileri yaşlarda genital rahatsızlıklara bağlı hormonel değişimlere sık rastlanmaktadır. Derinin kendine has elastikiyeti vardır. Bu özellik onları dış etmenlerden ve U.V. ışınlardan köpeğinizi korumaktadır.
Deri sağlığına katkıda bulunan Esansiyel yağ asidi katkıları yaşlı köpeklerde kullanılması oldukça sağlıklıdır.
Metabolik rahatsızlıklar
Özellikle aksayan su metabolizması böbrek ve karaciğer rahatsızlıklarına neden olmaktadır. Özellikle bu durum kedilerde daha sık görülse de köpeklerde de rastlamak mümkündür. Aşırı su içme ile baş gösteren bozulan su metabolizması sonucunda aşırı protein atılımı şekillenir. Sonuçta böbreklerden fazla atılan protein vücuttan özellikle kaslardan karşılanır. İşte bu durum yaşlı köpeklerde kas erimesinin ana nedenlerindendir.
Şeker hastalığı
Sık rastlanan geriatri rahatsızlıklarını başındadır. Bozulan insülin metabolizması sonucunda köpekler şeker hastalığına yakalanmakta ve bu rahatsızlık birçok organı etkilemektedir. Şeker hastalığı belirtileri arasında en dikkat çeken fazla su içme ve fazla idrara çıkma sayılabilir. Tanısı kan ve idrar testi ile konulmaktadır.
Yaşlı Köpeklerin Beslenmesi
Yukarıda sıralanan basit yaşlılık rahatsızlıklar göz önünde bulundurularak Veteriner Hekimlerce bilimsel formüllerle hazırlanmış yaşlı köpek mamaları rahat ve konforlu bir yaşlılık uzun bir ömüre sebep olabilmektedir. Ayrıca tuz, protein ve şeker düzeyinde azalma bu hastalıkların gelişimini yavaşlatacaktır.
Yaşlı ve yüksek lif düzeyi içeren diyetlerle beslenen köpeklerde kabızlık da gözlenebilir. İlerleyen yaş sağırlıktan bunamaya kadar sinir ağında zayıflamaya neden olabilir İlaçla beyne giden kan miktarını arttırırken yaşlanma ile alakalı bunama vs. belirtilerini yavaşlatacaktır