Köpeklerde Cushing Sendromu
Cushing hastalığı (hiperadrenokortisizm), böbreküstü bezleri hayvanın vücudunda aşırı kortizol ürettiğinde ortaya çıkan köpeklerde ciddi bir sağlık durumudur. Aşırı kortizol, bir köpeği böbrek hasarından şeker hastalığına kadar birçok ciddi durum ve hastalık riskine yol açarak yaşamı tehdit edebilir. Köpekler normalde organların ve sistemlerin düzgün çalışması için bazı steroidlere ihtiyaç duyar ve bunlar böbreğin yanında bulunan adrenal bez tarafından üretilir. Beynin tabanında bulunan hipofiz bezi, böbreküstü bezine kortizol üretmesi için mesajlar gönderir. Bir köpek bu bezlerden herhangi birinde bir büyüme şekillenirse, bu hormon üretimini aşırı artar. Bu da bir takım semptomlara yol açar.
Cushing vakalarının çoğuna hipofiz bezindeki iyi huylu tümörler neden olur. Böbreküstü bezindeki tümörler de bu hastalığa neden olur, ancak daha az görülmektedir. Bağışıklık bozukluklarını veya alerjileri tedavi etmek için kullanılan steroidlerin yüksek düzeyde kullanımı da Cushing hastalığına neden olabilir.
Köpeklerde Cushing Sendromuna Ne Sebep Olur?
Her biri farklı bir nedeni olan üç tip Cushing sendromu vardır. Nedeni belirlemek önemlidir çünkü her tip farklı şekilde tedavi edilir ve her birinin farklı bir prognozu vardır.
Hipofiz bezi tümörü. Cushing hastalığının en yaygın nedeni (tüm vakaların %85-90'ı) hipofiz bezinin tümörüdür. Tümör iyi huylu veya kötü huylu olabilir. Tümör, hipofiz bezinin adrenal bezleri kortizol üretmesi için uyaran bir hormon olan (ACTH) aşırı üretmesine neden olur.
Adrenal bez tümörü. Cushing hastalığı, adrenal bezin kendisinin iyi veya kötü huylu bir tümörünün sonucu olabilir. Tümör iyi huylu ise, cerrahi olarak uzaklaştırılması hastalığı iyileştirir. Tümör habis ise, ameliyat bir süre yardımcı olabilir, ancak prognoz pekiyi değildir.
Uzun süreli steroid kullanımından kaynaklanan aşırı kortizol. Hastalığın üçüncü tipi iyatrojenik Cushing hastalığı olarak adlandırılır. Oral veya enjekte edilebilir bir steroidin aşırı uygulanması durumunda ortaya çıkar. Steroidler genellikle meşru bir tıbbi nedenle verilse de, bu durumda fazlalıkları hasta için zararlı hale gelmiştir.
Cushing Hastalığının Belirtileri
Çoğu zaman sahipler, bir şeylerin yanlış olabileceğine dair ilk ipucunun, köpeklerinin geceleri idrar yapmak için dışarı çıkmak istemesi olduğunu bildirir. Hastalık aşırı susuzluğa neden olur, bu nedenle Cushing Sendromlu bir köpek muazzam miktarda su içme ve sık sık idrara çıkma eğilimindedir. Hastalık ilerledikçe köpekler kas kaybeder ve zayıflar. Sahipler, deride incelme, ciltte lezyonlar ve yanlarda, boyunda ve perinalde kıl dökülmesi fark edebilirler. Obezite ve enerji eksikliği de semptomlardan dır. Kısaca Cushing hastalığı olan köpekler, aşağıdaki belirtilerden en az birini, bazen daha fazlasını yaşar:
İştah artışı
Aşırı susama veya su içme
Derinin incelmesi
Tüy kaybı
Sık idrara çıkma
Kas Güçsüzlüğü
Genişlemiş karın, göbekli görünüm
Solunum güçlüğü
Letarji
Cushing Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Veterineriniz, evcil hayvanınızın semptomlarına neyin neden olabileceğini belirlemek ve diğer sağlık sorunlarını ekarte etmek için fiziksel bir muayene yaparak ve birkaç teste başvuracaktır. Testler idrar tahlili, idrar kültürü, tam kan paneli ve/veya tam kimya testleridir.
Veteriner hekiminiz ayrıca adrenal fonksiyon testleri, adrenal düşük doz testi ve yüksek doz deksametazon supresyon testleri yapabilir. Ancak benzer klinik belirtilere sahip başka bir hastalık varlığında adrenal fonksiyon testleri yanlış pozitif sonuç verebilir.
Bir ultrason, köpeğinizin semptomlarına neden olabilecek diğer koşulları ekarte etmeye yardımcı olacaktır. Benzer semptomlara neden olabilecek diğer hastalıklar arasında dalak veya karaciğerdeki tümörler, mesane taşları, safra kesesi hastalığı, gastrointestinal hastalık, kronik inflamatuar karaciğer hastalığı yer alır.
Manyetik rezonans görüntüleme (MRI), köpeğinizin adrenal bezlerini değerlendirmesine olanak sağlar. Cushing hastalığı için tipik olarak en etkili tanısal test aracıdır. Bununla birlikte, MRI testi maliyetli bir tanı yöntemidir.
Köpeklerde Cushing Hastalığı Nasıl Edilir?
Daha önce bahsedildiği gibi, tedavi hastalığın hangi tipinin mevcut olduğuna bağlıdır. Buna göre tedavide sebebe göre birkaç yöntem izlenir.
Hipofiz tümörü. Cushing hastalığının hipofiz kaynaklı formunun tedavisi en karmaşık olanıdır. İki ilaç, trilostan ve mitotan yaygın olarak kullanılmaktadır. Trilostan veya mitotan kadar etkili kabul edilmeseler de, selegilin hidroklorür ve ketokonazol köpek Cushing hastalığını tedavi etmek için kullanılan diğer ilaçlardandır.
Adrenal tümör. Bir adrenal tümörün tedavisi büyük karın ameliyatı gerektirir. Ameliyat başarılı olursa ve tümör kötü huylu değilse, köpeğin normal sağlığına kavuşması için iyi bir şans vardır.
İyatrojenik Cushing hastalığı. Bu formun tedavisi, verilen steroidin kesilmesini gerektirir. Bu, diğer komplikasyonların meydana gelmemesi için kontrollü ve kademeli bir şekilde yapılmalıdır. Steroid adrenal bezler üzerinde olumsuz etkilere neden olabileceğinden, adrenal bezin normalde ürettiği hormonların yerine konmasına yardımcı olmak için sıklıkla tedaviye ihtiyaç duyulur.
Veterineriniz, evcil hayvanınızın özel durumu için bir tedavi planı belirleyecektir. Talimatlarını yakından takip ettiğinizden emin olun, çünkü bu tedaviler genellikle ilacın tutarlı ve düzenli uygulanmasına bağlıdır. Ömür boyu tedavi gerekebilir.
Çoğu köpek, birkaç ilaç yan etkisi ile başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Ancak, evcil hayvanınız kan testleri ve klinik belirtiler kullanılarak dikkatle izlenmelidir. Takip kan testleri, evcil hayvanınızın uygun dozu aldığından ve çok az veya çok fazla ilaç almadığından emin olmak için çok önemlidir. Cushing hastalığını tedavi etmek her zaman gerekli değildir. Tedavi risksiz değildir ve tedavinin sizin ve köpeğiniz için doğru olup olmadığını veterinerinizle görüşmelisiniz. Cushing hastalığının tedavisi, köpeğinizin sahip olduğu türe bağlıdır, ancak çoğu durumda tıbbi tedavi kullanılabilir, çünkü ameliyat genellikle uzmanlık gerektirir ve uzman hekime ulaşmak her zaman mümkün olmayabilir.