Kedi ve Köpeklerde Prostat
Prostat bezi hastalığı, köpeklerde yaygın olarak görülseler de, kedilerde ve diğer küçük evcil hayvan türlerinde daha az görülmektedir. İyi huylu prostat hiperplazisi, erkek köpeklerde en yaygın prostat hastalığıdır. Bakteriyel prostat apseleri, prostatik ve paraprostatik kistler ve prostat adenokarsinomu daha az görülür. Prostat problemleri kısır olmayan erkeklerde daha sık rastlanmasına rağmen, kısırlaştırılmış erkeklerde görülmektedir.
Kedilerde prostat, köpeklerde olduğu gibi üretrayı (idrar kanalı) tamamen çevrelemez; sadece üst ve yanlarda yer almaktadır. Prostatın amacı menide bulunan sıvıların bir kısmını üretmektir. Prostat hastalığı kedilerde oldukça nadirdir.
Kedi Ve Köpeklerde Prostat Bezi Hastalıkları
İyi Huylu Prostat Hiperplazisi
İyi huylu prostat hiperplazisi, köpeklerde görülen en yaygın hastalıklardır. Testosteron hormonunun etkisiyle doğrudan ilişkili prostat bezinin boyutunda habis olmayan bir artıştır. 5 yaşında başlayabilir, ancak çoğu prostat hastalığı gibi, İyi huylu prostat hiperplazisi daha çok yaşlı köpeklerde görülür.
Prostatit
Prostatit, prostat bezinin bakteriyel bir enfeksiyonudur. Daha az rastlanır ve sıklıkla sistit (sidik kesesi enfeksiyonu) ile görülür. Kronik prostatit belirtileri arasına Ağrılı dışkılama ve idrara çıkmanın yanı sıra, belirtiler arasında ateş, depresyon, kusma ve penisten enfekte bir akıntı olabilir. Köpek ve kedilerde bariz bir acı dikkat çekici bir belirtidir.
Prostat Kanseri
Neyse ki köpek için prostat kanseri insandaki görülme sıklığından çok daha nadirdir. Ancak prostat kanseri kedi ve köpeklerde agresif ve tedavisi çok zordur. Bu kanser testosterondan etkilenmediği için hem kısırlaştırılmış hem de kısır olmayan erkek köpeklerde de görülme sebebidir.
Prostat Belirtileri Nelerdir
Prostat bezinin büyümesi üretrayı sıkıştırır ve idrar yapmak zor ve rahatsız edici bir hal alır. Prostat hastalığı ile tam üretral tıkanıklık meydana gelebilir. Prostat çok büyümüşse, prostatın hemen üzerinde yer alan bağırsağın kolan kısmı da sıkışabilir ve bağırsak hareketlerini zorlaştırabilir. Prostat büyümesi olan kedilerde ve köpeklerde sıklıkla dışkılamak veya idrara çıkmak için ıkınma gözlenmektedir
Aynı zamanda yukarıdaki semptomlara ilave olarak nadir görülen belirtiler Arka bacaklarda, topallık, parezi veya ödem gibi kas-iskelet bozuklukları görülmektedir. Yüksek ateş veya vücut durumunun açıklanamayan genel durum bozukluğu, apse, prostatit ve tümör gibi bir prostat hastalığının klinik belirtisi olabilir
Kısaca; iyi huylu prostat hiperplazisi (kronik prostatit olsun veya olmasın) olan birçok kısırlaştırılmamış erkek kedi ve köpek için asemptomatiktir veya yalnızca hemospermi ve kısırlık belirtileri gösterir. Akut bakteriyel enfeksiyonlar, apseler ve neoplazi ile ateş, halsizlik, anoreksi, ve karın ağrısı gibi ek spesifik olmayan belirtiler görülebilir. Pelvis ve bel omurlarının kemik tutulumu olan prostatik adenokarsinom, arka bacak yürüme anormalliklerine neden olabilir. Daha az yaygın olarak, prostat hastalıkları idrar kaçırmaya neden olabilir. Prostatik adenokarsinom tam üretral obstrüksiyona neden olabilir.
Kedi ve Köpeklerde Prostat Kanseri Teşhisi
Potansiyel bir prostat vakasının teşhisi tam bir fizik muayene ile başlar. Büyümüş veya düzensiz bir prostat, rektal palpasyonla hissedilebilir veya ultrasonla belirlenebilir. Kesin tanı için biyopsi gerekir. Ancak bu prosedürün riskleri vardır, bu nedenle klinik belirtilere dayanarak tanı varsayımsal olabilir. Tipik adımlar arasında kan çalışması, tanısal görüntüleme, idrar tahlili ve prostattan temizlenen hücrelerin analizi yer alır. Köpeklerde hem prostat enfeksiyonu hem de prostat büyümesi kısırlaştırılmamış erkeklerde daha yaygındır. Her iki durumda da, veteriner rektal muayenede büyük bir prostat bezini palpe edebilir ve büyümüşse genellikle röntgen veya ultrasonda görülebilir. Her iki durum da idrar yapmada zorluğa neden olabilir ve bazı durumlarda prostatın kalın bağırsağa baskı yapması nedeniyle bel ağrısına, sert bir yürüyüşe ve/veya bağırsak hareketinde soruna neden olabilir. Prostat enfeksiyonlarını tedavi etmek için antibiyotiklere ihtiyaç vardır. Kısırlaştırma prostat büyümesi için iyileştiricidir ve 4 yaş üzeri erkek kedi ve köpeklerde mutlaka yapılması gereken bir operastondur.
Prostat kanseri neyse ki evcil hayvanlarda nadir görülür. Prostat kanseri arasında adenokarsinom en sık rastlanan prostat kanser çeşitidir. Kastrasyon, köpeklerde prostat kanseri riskini azaltmıyor gibi görünmektedir ve tedavisi zordur. Kediler, Prostat büyümesi yaşamıyorlar gibi görünüyor olsa da kedilerde prostatit ve prostat kanseri nadirdir. Çoğu kedi kısırlaştırılır, bu nedenle bu türlerde prostat sorunlarının daha az yaygın olmasının bir nedeni budur.
Prostat Muayenesinde Laboratuvar ve Görüntüleme Yöntemleri
Prostatın büyümesi, veterineriniz tarafından rektal muayenede not edilebilir. Büyümüş bir prostat bezini teşhis etmek için radyografiler (X-ışınları) veya ultrason muayenesi gerekebilir.
Bir hastanın durumunun kesin nedenini belirlemeye yönelik diğer testler şunları içerebilir:
• Bakteriyel bir enfeksiyon olup olmadığını belirlemek için kedinin idrarından kültür
• İdrardaki hücrelerin mikroskobik incelemesi
• Prostat sıvısındaki veya ince iğne aspirasyonundan (İİA) prostatın kendisindeki hücrelerin mikroskobik incelemesi. FNA, bir şırınga ile küçük bir iğnenin alınmasını ve doğrudan prostattan bir hücre örneğinin emilmesini ve ardından bunların bir mikroskop lamı üzerine yerleştirilmesini içerir. Bir veteriner patoloğu daha sonra slaytı mikroskop altında inceler.
• Sistemik enflamasyon veya enfeksiyonu aramak için tam kan sayımı (CBC) ve diğer organ sistemlerindeki anormallikleri aramak için bir biyokimyasal panel
Prostat sorunları köpeklerde veya kedilerde yaygın değildir ve ilaçlar veya kısırlaştırma çoğu prostat sorununu çözebilir. Köpeğiniz idrar yapmak için zorlanıyorsa veya olası prostat sorunlarının diğer semptomlarını gösteriyorsa, özellikle kısırlaştırılmamışsa, veterinerinizi arayın.
Kedi ve Köpeklerde Prostat Kanseri Tedavisi
Tedavi cerrahi, kemoterapi, radyasyon tedavisi veya sadece palyatif bakım (steroidler ve ağrı yönetimi) olabilir. Prostat kanserlerinin çoğu agresiftir ve bulunduklarında kanser genellikle vücudun diğer bölgelerine yayılmıştır. Kedilerde nadir görülmesi nedeniyle etkili tedavi protokolleri tam olarak geliştirilememiştir. Tedavi ile bile, prognoz muhtemelen kötüdür. Erken teşhis, prognozu iyileştirebilir veya kanserin yayılması önlenebilir. Prostat iltihabına doğru seçilmiş antibiyotikler iyi gelir. Finasterid büyümüş bir prostatı küçültebilir, ancak başka bir seçenek olmadıkça bu ameliyatın yerini almamalıdır.