Aksaray Malaklısı Özellikleri
Son yıllarda popüler olan ve dünyada dev ırk köpekler listesine giren milli bir gururumuz. Üstelik iri cüssesine rağmen sakin iyi huylu, dosta mutluluk veren, düşmana korku saçan Aksaray Malaklısı. Özellikle bekçilik ve koruma yeteneği ile dikkat çeken Aksaray Malaklısı diğer köpeklerle pek anlaşamadığı da bir gerçektir. Aile fertleri ve çocuklara karşı olan şefkatli yaklaşımı onu adeta sevgi dolu bir ırk haline getirse de, tehditlere karşı tam bir canavardır.
Ayrıca Aksaray bölgesinde gerçekleştirilen kazı ve araştırmalarda özelliklerinin aynı Aksaray Malaklısı‘na benzediği köpeklerin 2 bin yıl önce Asurlular adlı devlet tarafından savaş köpeği olarak görev yaptıkları da ortaya çıkarılmıştır. Ayrıca ünlü gezgin Evliya Çelebi Seyahatname isimli eserinde Aksaray Malaklısı’na Anadolu Aslanı diye hitap ederek yer vermiştir.
Türkiye genelinde hem de Almanya, İngiltere, Hollanda, Romanya ve Rusya gibi ülkelerde yoğun ilgi gören Aksaray Malaklısı her ne kadar orijinalinde çoban ve bekçi köpeği olsa da şimdilerde bahçe köpeği olarak boy göstermektedir. Aksaray Malaklısı, evde bakılmaya uygun değildir. Bekçilik ruhu taşıyan malaklı yabancılara karşı hem ihtişamı hem de agresyonu ile korku salmaktadır.
Fiziki görüntüsü ve iriliği, sakin tavrı ve koruma içgüdüsü gibi özellikleriyle de Sivas'ta yetiştirilen Kangal'a çok benzer. Rengi Sivas Kangal ile aynıdır. Kangaldan farkı daha iri ve yanakları sarkık ve kafası daha büyük gövdesidir. Adındaki "malaklı", köpeklerin sarkık dudaklarına atıfta bulunur ve yerel dilde "dudaklar" anlamına gelen "malak" kelimesinden türemiştir. Gerçek bir Aksaray Malaklısı'nın beyaz ayak bilekleri, iri kafaları ve düşük göz kapakları ile karakteristiktir. Aksaray Malaklısı köpeklerinin boyu erkeklerde, 120-130 cm, dişilerde 100-110 cm’ye kadar ulaşır. Erkek köpeklerin ağırlığı ise 80-120 kg, dişi köpeklerin ağırlığı ise 55-85 kg arasındadır. Bazı istisna bireyler 140-150 kg civarında olmaktadır.
Dişiler yaklaşık 36 aylıkken erişkin olurla ve 6 ayda bir kızgınlık gösterirler. Her batında yaklaşık 8-10 yavru doğuran anne Aksaray Malaklısı yavrularını kendi sütü ile yaklaşık 45 günlüğe kadar besler. Hızlı büyüyen yavrular 90 günlükken yaklaşık 15-20 kg ulaşır ve anne sütü onlar için yeterli olmaz. Yerel halkın yal olarak adlandırdığı kepek, kemik suyu, süt, yumurta ve unla hazırlanan mama ile beslense de Veteriner hekimlerin tavsiye ettiği Gaint Junior kuru mamalardır.
Aksaray Malaklısı ırkının gök karabaş, ala malaklı ve boz karabaş olmak üzere üç alt ırkı vardır. Köpeklerin iskelet sistemlerinden diğer dev ırk köpeklerden çok daha darbelere dirençlidir. Bu sebeple Anadolu’da kurtların ve çakalların sürüye yaklaşamamalarının ana nedeni bu güçlü ırkın koyun sürüsünde var olmalarıdır. Kocaman gövdelerine rağmen bu ırkın ömürleri diğer köpeklerden çok farklı değildir. Yaklaşık köpek ömrü 12-15 yıl desek de büyük ırklarda bu süre biraz daha kısa olmaktadır.
Aksaray Malaklısı Bakımı
Aksaray Malaklısı’nın tüyleri kısa olduğu için bakımı da kolaydır. Kuru Mama yada geleneksel olan yal ile beslenebilirler. Bu yiyecek sayesinde güçlü bir ırk olmaktadırlar. Çünkü söz konusu yal adı verilen yiyeceğin içinde arpa unu, yumurta ve süt bulunuyor. Yavruyken bu besinle beslenen hayvanlar güçlü bir köpek olarak koruma sağlıyorlar. Bu hayvanların 2 ile 3 saat olarak günlük gezdirilmesi de gerekiyor.
Aksaray Malaklısı ve Kangal Köpeği Arasındaki Farklar
Aksaray Malaklısı ve Kangal köpekleri çok sık olarak karıştırılmaktadır. Ancak iki tür arasında ayırt edici özellikler bulunmaktadır. Bu özelliklerden bazıları şunlardır;
1- Aksaray Malaklısı Kangal köpek cinsinden daha iri bir cüsseye sahiptir.
2- Ayrıca Malaklı cinsi köpeklerin kafaları daha büyüktür.
3- Aksaray Malaklısı’nın yanakları daha sarkıktır.
4- Aksaray Malaklısı’nın ayakları ve bacakları Kangal cinsine göre daha kalındır.
Aksaray Malaklısı mı? Kangal mı?
Aksaray Malaklısı ve Kangal Türkiye’nin yerli köpek ırklarından ikisidir. Her iki ırk da büyük, güçlü ve koruyucu köpeklerdir.
Aksaray Malaklısı, ismini Aksaray bölgesinden almıştır ve av köpeği olarak yetiştirilmiştir. Güçlü yapısı sayesinde avda kullanılmıştır. Ayrıca, koruma köpeği olarak da kullanılmaktadır. Aksaray Malaklısı’nın cüssesi oldukça büyüktür ve 80-100 kg’a kadar çıkabilir. Köpeklerin gözleri kahverengidir ve kuyrukları uzundur.
Kangal ise, Sivas bölgesinden gelmektedir ve çoğunlukla çoban köpeği olarak kullanılmaktadır. Kangal, Aksaray Malaklısı’ndan daha ağır ve daha iridir. Kangal’ın ortalama ağırlığı 80-120 kg arasında değişir. Kangal’ın gözleri kahverengidir ve kuyrukları uzundur.
Her iki köpek ırkı da güçlüdür ve koruyucu özellikleri ile bilinirler. Ancak, Aksaray Malaklısı’nın daha az saldırgan olduğu ve daha uysal bir köpek olduğu düşünülürken, Kangal daha agresiftir ve daha çok çoban köpeği olarak kullanılır.